Pokuta - Olle Lonnaeus [Recenzja]

Pokuta, Olle Lonnaeus, wydawnictwo: Rea, 380 stron

Każdy zapalony miłośnik kryminałów ma swoich ulubionych autorów. Takich, po których książki sięga na ślepo, nie przeczytawszy nawet jednej opinii w sieci. Ja i owszem, mam. Kto czyta Stacje Sto Słów na bieżąco, ten pewnie wie, o kim dokładnie mówię. Czasem jednak przychodzi taka chwila, że jest się już zmęczonym wciąż tym samym stylem pisania. I co wtedy? Zaczynamy poszukiwać nowych, świeżych (dla nas) twarzy. Między innymi podczas właśnie takiego researchu (nie licząc drobnego faktu, że książka była na wyprzedaży za kilka złotych ;) położyłem swe zawsze nienasycone dłonie na powieść Szwedzkiego debiutanta Olle Lonnaeusa.

Książka nosi tytuł "Pokuta" (nie, nie ma żadnego związki z "Pokutą" Iana McEwana), a jej autor został przez niektórych krytyków okrzyknięty drugim Stiegiem Larssonem... tyle, że lepszym. Tja, no pewnie, a świnie nauczyły się latać. Tego rodzaju hasła są ostatnio przez wydawców tak mocno nadużywane, że już chyba wyłącznie na kompletnym książkowym laiku zrobią jakiekolwiek wrażenie. Na mnie działają już częstokroć w sposób odwrotny do zamierzanego, bo zniechęcają do sięgnięcia po lekturę. Irytują, mówiąc wprost. Skoro jednak ta kosztowała mniej niż dychę, postanowiłem zrobić coś zupełnie szalonego i ją kupić (ha, taki jestem odważny, skok na bungie to przy tym pikuś!). A potem, o zgrozo, przeczytać w czasie szybszym niż rok od postawienia na półkę ;)

Fabuła. Akcja toczy się w niewielkiej miejscowości w Szwecji, gdzie dochodzi do brutalnego morderstwa starszego małżeństwa, które jakiś czas wcześniej wygrało na loterii okrągłą sumę pieniędzy. Z pewnych, mniej lub bardziej oczywistych przyczyn podejrzenie pada na ich jedynych spadkobierców - biologicznego syna Klasa oraz drugiego, adoptowanego - Konrada. Całą historię poznajemy z perspektywy tego drugiego, który postanawia na własną rękę zgłębić tajemnice morderstwa. Będzie to wyboista droga, podczas której na światło dzienne wyjdzie masa bolesnych wspomnień i tajemnic. 

Olle Lonnaeus

Pewnie już się tego domyślacie, ale z recenzenckiego obowiązku wyrzucę to zdanie z siebie: dostajemy kolejną powieść kryminalną z wysuwającymi się na pierwszy plan wątkami obyczajowymi.. Ten kryminalny cały czas majaczy na horyzoncie niczym fatamorgana i ani myśli przybliżać się do nas wraz z upływającymi stronami. Nie zrozumcie mnie źle, mi widzę w tym nic złego, osobiście tego typu połączenia przyjmuje zacierając ręce z radości, jednak w przypadku "Pokuty" autor koślawo radzi sobie z tą całą obyczajową otoczką. Znacznie ciekawiej czyta się fragmenty, gdzie bohater próbuje bawić się w detektywa, bo cała reszta - większa reszta - jest płaska, nieprzekonująca i często zwyczajnie nudna. Lonnaeus ma głowę przeładowaną dobrymi pomysłami, ale nie jest w stanie przedstawić ich w odpowiednio interesujący sposób. Wyraźnie brakuje mu doświadczenia. Bohaterowie nie grzeszą psychologiczną głębia, przeciętnie rozpisane są też dialogi. Finał? Nie najgorszy.

Przez większą część czytania "Pokuty" moje zainteresowanie balansowało gdzieś w okolicach leniwej obojętności. To nie jest bardzo zła książka, nie jest jednak też dobra.  Czuć, że pisarz jakiś potencjał posiada i osobiście bardzo chce wierzyć, iż jego druga powieść (również wydana w naszym kraju) pozbawiona jest już wyżej wymienionych usterek. Niewykluczone, że kiedyś to sprawdzę. A jeśli się to już stanie, nie omieszkam podzielić się swoimi wrażeniami na łamach Stacji. Rozważenie zakupu "Pokuty" zalecam zaś dopiero w chwili, gdy ta będzie wyceniona na nie więcej jak dziesięć złotych. 

Piotr Wysocki