Szepty w Ciemności - Jonathan Aycliffe [Recenzja]

Szepty w Ciemności, Jonathan Aycliffe, wydawnictwo: Amber, 220 stron

Druga - i ostatnia jak dotąd - wydana w naszym kraju nakładem wydawnictwa Amber powieść grozy Jonathana Aycliffe. Obie trafiły po pewnym czasie na stoiska z wyprzedażami, co nie daje zbyt wielkich nadziei na kolejne sygnowane nazwiskiem autora historie odnajdywane na półkach księgarni w naszym kraju. Chyba że znajdzie się jakaś inna odważna oficyna wydawnicza, gotowa na ryzyko. Sam nie miałbym nic przeciwko takiemu rozwojowi wypadków. Owszem, o książkach Aycliffa nie można mówić w samych superlatywach, ale pozostawiają po sobie, i to nawet po dłuższym czasie, pozytywny ślad w moim umyśle. A to wcale nie taka prosta sprawa, o czym pewnie doskonale wiecie.

Po Szepty w ciemności sięgnąłem pod wpływem całkiem pozytywnego odbioru przeczytanego jakiś czas wcześniej Pokoju Naomi, o którym to postaram się nieco szerzej napisać w niedalekiej przyszłości. Cóż to takiego, te całe Szepty? Tym razem Aycliffe robi coś, co w zamierzeniu jest bardzo ciekawym zamysłem - stylizuje swoją opowieść na dziennik. Szkopuł jednak w tym, iż ów skrypt to rzecz spisana po latach. Wielu latach, gdyż cierpiącą na nawracające depresje Charlotte, główna bohaterka tej opowieści, w wieku 83 lat za namową lekarza przelewa na papier swoje wspomnienia z dość wczesnego dzieciństwa. Mamy tu zatem pierwszoosobową narrację, ale cała ta formuła z pewnych przyczyn nie ma na dłuższą metę większego sensu. Wszystko za sprawą mocno rozbudowanych dialogów i wypełnionych detalami opisów, przy czym na myśli mam nie tylko odczucia towarzyszące różnym, często nawet zupełnie nieistotnym sytuacjom, ale i otoczenia, wyposażenia pomieszczeń itd. Choćbym bardzo mocno pragnął, to nie jestem w stanie uwierzyć, by jakakolwiek istota ludzka po upływie siedemdziesięciu lat była w stanie to wszystko zachować w pamięci. Chyba że to sugestia, iż staruszce brak kilku klepek w głowie i zwyczajnie plecie od rzeczy, co jednak chyba nie było zamysłem autora ;)  

Koniec końców bardzo szybko o fakcie obcowania z dziennikiem zapominamy i książkę czyta się jak zwyczajną powieść. Powieść, która chciałaby być horrorem, a wychodzi jej to cokolwiek pokracznie. Nie będzie żadną przesadą stwierdzenie, iż grozy jako takiej podczas lektury nie uświadczyłem w ogóle. Aycliffe z uporem maniaka stara się wywołać w czytelniku dreszczyk przerażenia, efekt jest jednak mizerny. Mamy tu całą gamę klasycznych dla tego rodzaju opowieści atrybutów -  nadgryziona zębem czasu wiktoriańska posiadłość, ogrom dziwnych pomieszczeń, niepokojące odgłosy, zjawy... do wyboru, do koloru. Całość nie działa jednak jak należy, prawdopodobnie we względu na wspomnianą przeze mnie mocno wyczuwalną desperację w próbach wrzucenia na plecy czytelnika gęsiej skórki.

Jonathan Aycliffe

Czyli co, książka do niczego? Ano nie. Bo Aycliffe nie jest złym pisarzem i nawet jeśli powieść nie spisuje się zbyt dobrze w roli horroru, to wszystko nadrabia warstwą obyczajową. Ta wypada bezsprzecznie bardzo dobrze. Dodając do tego fakt, iż autor operuje ciekawym i barwnym językiem, nie szczędząc nam długich, plastycznych opisów i nierzadko interesujących przemyśleń bohaterki, efekt końcowy jest nawet lepszy niż przeciętny. Szkoda tylko, że ta lepsza część tej historii znajduje się na początku, później serwując już głównie to, co wychodzi jej najgorzej.
  

Książkę mimo wszystko czyta się nie najgorzej, na swoje szczęście nie jest zbyt obszerna (zaledwie 220 stron), przez co w chwili, gdy zaczyna już męczyć, okazuje się, że dotarliśmy do finału. Przeczytałem, wydanych kilku złociszy nie żałuję, jednak z czystym sumieniem polecić ją w stanie jestem wyłącznie łatwo dającym się przestraszyć miłośnikom klasycznych opowieści grozy. Z nutą obyczajówki - uściślijmy.

Piotr Wysocki